عکاسی نجومی (قسمت دوم)

عکاسی نجومی (قسمت دوم)

اگر خاطراتان باشد در قسمت اول آموزش عکاسی نجومی مقدماتی از عکاسی نجومی را برای شما
توضیح دادیم, در این قسمت همراه ما باشید تا در ادامه تکنیک های دیگر عکاسی نجومی را با هم
مرور و یاد گیریم.

قسمت دوم مقاله عکاسی نجومی:

۳- عکاسی نمای باز  و تایم لپس

بحث اصلی این مقاله در خصوص این نوع عکاسی نجومی است که برای اکثر علاقه‌مندان امکان‌پذیر
می‌باشد.  حتماً برای همه این سؤال پیش می‌آید که برای عکاسی نجومی به دوربین‌های پیشرفته و
فول فریم و لنزهای خاص نیاز هست ولی با دوربین‌های ساده‌ای که قابلیت عکاسی در حالت دستی
داشته باشند و حتی موبایل‌هایی که به صورت دستی قابل تنظیم هستند هم می‌توان عکس‌های
قابل قبولی گرفت. حالا می‌پردازیم به اینکه چگونه عکاسی نجومی انجام بدهیم.

لوازم ضروری مورد نیاز برای عکاسی نجومی:

 دوربین DSLR، سه پایه (به علت نور دهی طولانی مدت) و ریموت کنترل برای عکاسی استار تریل
و تایم لپس (در صورتی که خود دوربین این امکان نداشته باشد).
مواردی دیگر ای هم به صورت آپشنال وجود دارند که در ادامه توضیح خواهم داد.
در خصوص لنز بهترین لنزها، لنزهایی با گشودگی دیافراگم ۲/۸ هستند و هرچقدر لنز وایدتر باشد
گرفتن عکس راحت تر هست ولی جزئیات کمتری هم از آسمان مخصوصاً مرکز کهکشان ثبت خواهند شد.

اولین کار در عکاسی شب انتخاب سوژه و مکان عکاسی هست، در 6 ماه نخست سال بهترین سوژه
برای عکاسی مرکز کهکشان راه شیری هست که در فاصله ۲۷۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارد. مرکز
کهکشان از ابتدای سال در نزدیکی صبح قابل دیدن خواهد بود و با رسیدن به تابستان به بالاترین
ارتفاع خودش می‌رسد. اگر قصد دارید کمان راه شیری رو کامل در عکس‌هایتان داشته باشید بهار
بهترین فصل هست.

اطلاع از موقیت کهکشان ها

برای اطلاع از موقعیت کهکشان راه‌های زیادی وجود دارد که بهترین و در دسترس ترین آن‌ها
نرم‌افزارهای قابل‌استفاده در گوشی‌های موبایل هستند. برای تعیین موقعیت کهکشان در هر
زمان و مکانی می‌توانید از نرم‌افزار Stellarium استفاده کنید که نسخه PC هم در دسترس هست.

در نیمه دوم به دلیل اینکه خورشید در صورت‌های فلکی ای قرار می‌گیرد که در مرکز کهکشان
یا مجاورت آن هستند امکان دیدن مرکز کهکشان راه شیری وجود ندارد و فقط بازو (قسمت
خارجی کهکشان) قابل‌مشاهده خواهد بود. اما آسمان زمستان هم سوژه‌های خوبی برای
عکاسی در اختیار ما می‌گذارد که صورت فلکی جبار، خوشه پروین و … از آن جمله هستند.

محل عکاسی

تعیین محل عکاسی هم همان طور که گفته شد یکی از مهم‌تریم بخش‌های عکاسی نجومی هست
و چند مورد باید در نظر گرفته شود مورد اول امنیت، مورد دوم وجود سوژه زمینی مناسب
(چه طبیعی و چه ساخت بشر مثل آثار تاریخی) و مورد سوم آلودگی نوری هست، برای چک
کردن آلودگی نوری می‌توان از سایت های www.lightpollutionmap.info   و
www.darksitefinder.com بهره ببرید.

توجه به ماه:

نکته بعدی توجه به فاز ماه می‌باشد، در عکاسی فضای باز اگر فورگراند عکس در تاریکی مطلق
باشند و یا فاز زیاد ماه باشد عکس زیبایی خود را از دست خواهد داد بهترین زمان برای عکاسی
روزهای سوم تا هفتم  اول و آخر ماه قمری هستند تا از نور ماه بتوان برای نورپردازی محیط
استفاده کرد.

بعد از تعیین مکان و قبل از مسافرت به محل مورد نظر چک کردن شرایط آب و هوایی اهمیت
زیادی دارد چرا که ممکن است غفلت از این موضوع فقط خستگی سفر و طی مسیر طولانی
و مواجه‌شدن با هوای ابری باشد بر اساس تجربه اکثر عکاسان نجومی بهترین نرم‌افزار برای
این کار Accuweather هست که اطلاعات دقیقی حتی از بیشتر شهرهای ایران می‌تواند ارائه
کند.

خوب همه کارهای بالا انجام شد و الان شما زیر آسمان پرستاره هستید و آماده ثبت زیبایی‌
های آسمان….

انتخاب کادر:

قبل از هر چیز سمت عکاسی رو مشخص کنید و سه پایه رو روی زمین ثابت کنید
(ترجیحاً سه پایه‌ای استفاده کنید که قابلیت بیشتر باز شدن پایه‌ها برای پایداری بیشتر
را داشته باشد. کادربندی در عکاسی نجومی بسیار مهم بوده چون ما با سوژه‌ای طرف
هستیم که همیشه ثابت بوده و فقط کادربندی‌های زیبا و خلاقانه باعث ثبت عکسی
زیبا خواهد بود. در کادربندی آگاهی از صورت‌های فلکی اهمیت زیادی دارد و ثبت
کامل ستاره‌های یک صورت فلکی در عکس سبب زیبا شدن عکس از لحاظ فنی و
نشان از اطلاعات نجومی شما خواهد داشت.

تنظیمات دوربین:

پس از استقرار دوربین باید برای ثبت نقطه‌ای ستاره‌ها باید فوکوس دستی به درستی
انجام شود و در عکاسی نجومی برای فوکوس درست ابتدا فوکوس به دستی تغییر
دهید و حالت Live View را فعال کنید و دوربین را به سمت سیاراتی و ستاره‌های
پرنور مثل زهره، مشتری، شعرای یمانی و … بگیرید با یک یا مرحله زوم بر روی
Live View آن قدر رینگ فوکوس را بچرخانید تا واضح‌ترین حالت ستاره یا سیاره
دیده شود. بعد از تنظیم فوکوس نوبت به تنظیمات نور دهی هست.

قانون ۵۰۰:

برای میزان نور دهی قانونی داریم به اسم قانون ۵۰۰ که به صورت زیر تعریف
می‌شود و اگر بیشتر از این میزان نور دهی انجام شود به علت حرکت زمین و
حرکت ظاهری ستاره‌ها، ستاره‌ها در عکس از حالت خطی خارج می‌شوند.

زمان نوردهی بر حسب ثانیه= (ضریب کراپ×فاصله کانونی) /۵۰۰

به عنوان مثال برای دوربین D5300 نیکون با ضریب کراپ ۱/۵ و لنز ۱۴۰-۱۸ در
واید ترین حالت یعنی فاصله کانونی ۱۸ میلی‌متر داریم:

۱۸.۵=(۱/۵×۱۸)/۵۰۰

بنابراین اگر بیشتر از ۱۸.۵ ثانیه نوردهی کنیم ستاره‌ها از حالت خطی خارج می‌شوند.
لازم به ذکر است ضریب کراپ برای دوربین‌های کنون ۱/۶ می‌باشد. البته اگر قصد ندارید
عکس در سایز بزرگ چاپ کنید می‌توانید مدت بیشتری نوردهی کنید.

انتخاب دیافراگم صحیح:

دومین پارامتر دیافراگم هست که توصیه می‌شود در بازترین حالت باشد مگر اینکه لنز
دیافراگم خیلی باز مثل ۱/۸ یا ۱/۴ داشته باشد که بهتر است برای کاهش خطاهای لنز
یک یا دو استاپ بسته شوند و مقدار ۲/۸ برای عکاسی شب ایده آل هست.

انتخاب ISO صحیح:

سومین پارامتر مقدار ISO هست که به شرایط و دوربین شما بستگی دارد و معمولاً بین
1600 تا ۳۲۰۰ در نظر گرفته می‌شود ولی با بعضی دوربین‌ها مثل Sony Alpha 7R به
علت نویز کم به راحتی می‌توان میزان ISO را افزایش داد.

انتخاب وایت بالانس صحیح:

پارامتر بعدی تراز سفیدی هست که  البته زمان ادیت قابل ویراش هست ولی اگر دوربین
شما قابلیت تنظیم دما داشته باشد دمای ۴۸۰۰ کلوین مناسب بوده و اگر این قابلیت
رو ندارد حالت روز و یا تنگستن مناسب هست.

قبل از فشردن دکمه شاتر لازم است که چند مورد دیگر هم تنظیم کنید مورد اول خاموش
کردن لرزش گیر لنز هست، چون در نوردهی های طولانی امکان دارد لرزشگیر به اشتباه یک
حرکت را حس کرده و با جابجایی عدسی‌ها به عکس لطمه وارد کند.

مورد دوم روشن کردن گزینه Long Exposure Noise Reduction(NR)، این گزینه با گرفتن
یک فریم به اصطلاح دارک با همان زمان نوردهی عکس اصلی الگوی نویز را تشخیص
داده و مقداری نویز را کاهش می‌دهد.

یکی از گزینه‌هایی که فعال بودن آن برای عکاسی با نوردهی طولانی مناسب است گزینه
Self Timer هست که برای جلوگیری از لرزش دوربین هنگام فشردن شاتر توصیه می‌شود.

الآن همه چیز برای عکاسی آماده هست. معمولاً بعضی از عکاسان شب برای عکس تست
میزان ISO را افزایش می‌دهند تا کادربندی و المان‌های ثبت شده مشخص شوند سپس
اگر از نتیجه راضی بودند عکس اصلی ثبت خواهد شد.

تبریک به شما:

به دنیای عکاسی نجومی خوش آمدید، شما یک عکس نجومی ثبت کرده‌اید و مطمئناً بعد
از کسب تجربه عکس‌های بهتری خواهید گرفت. حالا اگر به عکس نگاه کنید می‌بینید که
اکثر ستاره‌ها به یک اندازه و با یک رنگ ثبت شده‌اند ولی میدانیم که ستاره‌ها دارای
درخشش و رنگ‌های متفاوتی هستند برای نشان دادن این اختلاف به یک فیلتر نیاز
داریم و اسم این فیلتر دیفیوزر است.

انتخاب فیلتر:

بهترین و در دسترس ترین فیلتر دیفیوزر در ایران فیلترهای شرکت Cokin هستند
که دو گروه‌بندی دارند اول سری‌های P، Z و X هستند که طبقه‌بندی از لحاظ اندازه
هستند و به ترتیب بزرگ‌تر می‌شوند و هر چقدر لنز وایدتری داشته باشید باید فیلتر بزرگ‌تری تهیه کنید.

هر کدام از سه گروه گفته شده دارای چند مدل هستند که با عدد نشان داده می‌شوند
مثلاً P820، P830 و P850 که به ترتیب قدرت دیفیوز کردن فیلتر افزایش می‌یابد.
برای عکاسی نجومی فیلترهای ۸۲۰ و ۸۳۰ کاربرد دارند و فیلتر ۸۲۰ را می‌توانید
هنگام نوردهی زمان بیشتری جلوی لنز قرار دهید. اگر هولدر دارید سری ۸۲۰ را
توصیه می‌کنم چون سری ۸۳۰ اگر زمان زیادی جلوی لنز قرار بگیرند نور ستاره
خیلی پخش شده و از کیفیت تصویر کاسته خواهد شد  ولی هنگام خرید به هماهنگی
سایز فیلتر و هولدر دقت کنید. فیلتر دیگری که می‌توان استفاده کرد فیلتر ستاره زن می‌باشد
و نمونه عکس زیر تفاوت ایجاد شده
در عکس با این دو فیلتر را مشاهده کنید.

آخرین نکته

آخرین نکته در این خصوص عکاسی پاناروما می‌باشد که در عکاسی نجومی بسیار کاربرد
دارد. معمولاً به علت محدودیت در زاویه دید اکثر لنز ها ممکن است برای قرار دادن تمام
سوژه زمینی یا قسمت بیشتری از آسمان به مشکل برخورد کنید و برای حل این مشکل
حتماً عکاسی پاناروما را امتحان نمایید.

بهتر است حدود ۴۰ درصد از هر دو عکس همپوشانی داشته باشند تا زمان ساخت تصاویر
کامل به مشکل خاصی برخورد نکنید و زحمات چند ساعت عکاسی شبانه با یک عکس اشتباه
از بین نروند. برای ساخت تصاویر پاناروما می‌توانید از نرم‌افزار Photoshop یا Ptgui استفاده
نمایید که من شخصاً نرم‌افزار Ptgui را به علت سبک بودن و قابلیت کار راحت با تعداد زیاد عکس،
تعیین دستی نقاط مشترک (Control Point) و قابلیت کار با فایل خام توصیه می‌کنم.

البته تنها مشکل این نرم‌افزار وقتی اتفاق می‌افتد که شما در عکس سازه‌ای مثل عکس
بالا (صورت فلکی جبار) داشته باشید که به خاطر پرسپکتیو قادر به تشخیص درست
عکس‌ها نیست. عکس بالا ترکیبی از شش عکس در دو ردیف می‌باشد که با نرم‌افزار
فتوشاپ ترکیب شده‌اند.

ادامه در قسمت سوم عکاسی نجومی همراه ما باشید